Mos portretten op de Heerlijkheid Brederode
Met de serie “Mos portretten” maakt Marja van der Heiden (Den Haag, 1960) fotografische stillevens van mossen. Het zijn foto’s van de kleinste plantjes, waar overheen gewandeld wordt alsof het niets is. Marja haalt deze planten met een microscoop uit de anonimiteit.
WONDERBAARLIJKE MICROWERELD
Met deze tentoonstelling wil Marja de kijker verbinden met de natuur door hart en ogen te openen voor de schoonheid van mos. De verwondering is enorm als ze deze onder de microscoop bekijkt. Marja verdwaalt in magische beelden van nietige plantjes met huikjes, sporen en kapsels. Ze laat de kijker lachen om de curieuze vormen en fantaseren over de persoonlijkheden van de verschillende mossen. De expo op de Heerlijkheid Brederode toont esthetisch mooi werk waarbij de kijker uitgedaagd wordt om de schoonheid van het kleine te ontdekken.
MICROSCOPIE EN FOTOGRAFIE
Om de portretten van mossen te maken, neemt Marja de mossen mee naar binnen. Met een microscoop haalt ze beelden van mossen naar de oppervlakte die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Om te zorgen dat het mos een echt portret wordt, maakt ze gebruik van een warme lichtbron. Daardoor ontstaat een schilderachtig effect. Met fotografie vereeuwigt zij dit beeld.
BASIS VAN LEVEN
Marja vindt het belangrijk om de mossen te vereeuwigen, zodat niemand ze vergeet. Mossen zijn gevoelig voor luchtverontreiniging, omdat ze – in tegenstelling tot andere planten – water met voedingstoffen opnemen met hun hele oppervlakte. Met de toenemende luchtvervuiling verdwijnen soorten en neemt het soortenrijkdom af. Er ontstaan steeds meer ‘epifytenwoestijnen’. Dat zijn gebieden waar mossen en vooral korstmossen vrijwel verdwenen zijn. Het werk van Marja is de spiegel die we nodig hebben, want mossen zijn de basis van leven. Ze leveren zuurstof en houden water vast, zorgen voor ontkieming van zaden en vruchten en bieden leefruimte aan vele kleine insecten. Met deze portretten legt Marja de alsmaar sneller verdwijnende wereld van mossen vast
Marja van der Heiden (Den Haag, 1960)
De Pedagogische academie, Gerrit Rietveldacademie, Rijksacademie voor Beeldende Kunsten en het winnen van de Koninklijke Subsidie voor Vrije Schilderkunst brachten Marja een leven als beeldend kunstenaar en leerkracht.
Haar kunstenaarschap is veelal geënt op natuur. De laatste 5 jaar heeft Marja een nieuw initiatief voor basisonderwijs meehelpen oprichten, waar onderwijs in de natuur een belangrijk onderdeel van was.
Sinds september 2023 is ze bezig met de IVN gidsopleiding (natuureducatie). De liefde voor mossen is daar ontstaan.