Samenspel of niet?

De gemeente Velsen wil flexwoningen bouwen en legt dat voor aan de inwoners. Maar veel belangstellenden weten niet goed waar ze nu wel of niet wat over te zeggen hebben. Is het samenspel, participatie, een gesprek of informatie? Hier ons commentaar.

In Driehuis, Santpoort-Noord en IJmuiden wil Velsen flexwoningen bouwen – kleine huizen, tijdelijk (15 jaar), voor mensen die acuut een woning nodig hebben. De drie plekken staan vast, maar over de invulling is de gemeente in gesprek met bewoners: wat vinden ze van de ideeën, en waar moet Velsen rekening mee houden als dit project doorgaat? Er zijn nu meerdere ‘informatieavonden’ geweest, maar de belangstellenden zijn kritisch. Hoe zwaar weegt hun stem nu eigenlijk?

Wat is het nou?
De gemeente gebruikt zelf heel verschillende termen.
• Neem de ‘informatieavonden’. Dat klinkt als eenrichtingsverkeer; de gemeente vertelt en de inwoners luisteren.
• Het project flexwoningen valt op de website van Velsen onder ‘Samenspel’. Dat suggereert dat er meerdere partijen zijn, maar onduidelijk is wat elke partij te zeggen heeft.
• Velsen schrijft over ‘een zorgvuldig participatieproces’. Wat is dat dan precies?
• Velsen wil ‘in contact blijven’, ‘in gesprek’. Dat kun je ook heel vrijblijvend doen.

‘Een belangrijke stem’
Op de 2^e informatieavond over flexwoningen in Driehuis kon je je aanmelden voor werkgroep, waarin de ideeën worden uitgewerkt. Iemand vraagt, wat de status van die werkgroep is. Een vertegenwoordigster van de gemeente zegt: dat er ‘veel ruimte is voor inspraak’, inwoners hebben ‘een belangrijke stem’. En ze geeft zelf toe dat dat ‘redelijk vaag’ is. Het kan inderdaad betekenen dat in de stukken die uiteindelijk naar de gemeenteraad gaan, staat dat er een ‘zorgvuldig participatietraject’ met inwoners is geweest – zónder dat duidelijk wordt hoeveel gewicht die participatie nu eigenlijk in de schaal heeft gelegd. Het hoeft niet zo te zijn, maar het is onduidelijk en het geeft aanleiding tot ruis en achterdocht.

Wat is een gemaakte afspraak waard?
Neem tot slot de dorpsdialoog in Driehuis: meerdere jaren hebben inwoners van Driehuis met de gemeente gesproken in de Dorpsdialoog. Afspraken gemaakt over de vraag naar woningen, en over de extra drukte die dat met zich mee zal brengen, ook voor verkeer en parkeren. Er kwam een Nota van Uitgangspunten, met ‘kaders voor toekomstige ontwikkelingen, als houvast, ook voor bewoners’. Daarin staat onder andere dat er op Waterloo 40 permanente woningen worden gebouwd. Een jaar later komt de gemeente onverwachts met het voorstel van flexwoningen – niet permanent. Het is logisch dat inwoners van Velsen zich dan (hardop) beginnen af te vragen: “Wat is er met de dialoog gebeurd?” Ook tijdens de informatieavond was dat het geval. Als gemaakte afspraken zomaar van tafel worden geveegd, vragen inwoners: “Waarom zijn we hier dan nog?”

Door de combinatie van wazig taalgebruik over participatie en door eenzijdig afspraken van tafel te vegen, organiseert de gemeente zijn eigen wantrouwen. Er is nog een lange weg te gaan.