Een dag mee met de pendelbus voor vluchtelingen

De Silja Europa heeft vandaag zijn maximale aantal van duizend vluchtelingen bereikt. Ondanks de vrees van de inwoners van Velsen-Noord dat de huisvesting van de asielzoekers op het cruiseschip in het Noordzeekanaal voor onrust zou zorgen in het dorp, zijn problemen tot dusver uitgebleven.

Een pendelbus naar het centrum die de bootbewoners de kans biedt aan de sleur aan boord te ontsnappen, vergrootte het gevoel van onbehagen van de Velsen-Noorders. Zij vonden dat met het regelen van vervoer de rode loper werd uitgelegd voor de vluchtelingen die hun dorp weldra zouden overspoelen. Dat blijkt mee te vallen.

De chauffeur, die zijn naam liever niet wil noemen, manoeuvreert de bus behoedzaam door de ochtendspits. Vorige week is het voertuig bekogeld met vuurwerk en stenen. Ook zijn de bordjes waarop de looprichtingen voor de asielzoekers worden aangeven besmeurd. Het lijkt geen gerichte actie van Velsenoorders tegen de asielzoekers, maar een uit verveling ontstane daad van hangjeugd die al langer voor problemen in het dorp zorgt.

Eerste werkdag
Het incident is niet de enige reden waarom de chauffeur zo voorzichtig rijdt. Het is zijn eerste werkdag als bestuurder van een touringcar ‘na een leven op de taxi’. Zijn leidinggevenden hebben het hem niet moeilijk gemaakt bij zijn debuut. Van de VOB-kade in Velsen-Noord naar station Beverwijk is een kort en overzichtelijk ritje. En hij noemt de asielzoekers rustige en vriendelijke mensen, dus wat kan hij zich vandaag nog meer meer wensen? Bovendien, het zijn niet hele hordes die van de bus gebruik maken, dus orde houden hoeft niet.

Er stapt steeds een man of vijf in bij het schip. Het centrum van Velsen-Noord slaan ze over, ze stappen uit bij station Beverwijk en wandelen dan wat door de stad. Eén van hen is Mohamed Dasouqi (34) uit Syrië. Hij heeft een enveloppe onder zijn arm met daarin zijn waardevolste eigendommen: paspoort, wat IND-formulieren en pasfoto’s van zijn vrouw en kinderen van vier en vijf.

“Het leven aan boord is goed”, zegt hij in gebroken Engels. “We hebben een bed, eten en het is er warm. Maar ja, je bent wel in je ééntje.” Op de vraag of hij verwacht snel in Nederland herenigd te worden met zijn gezin, haalt hij de foto’s uit de enveloppe en kust ze één voor één. “Alleen God weet het antwoord op die vraag.”

De Breestraat laat zich deze maandagmorgen niet van haar beste kant zien. Het is koud en het miezert en Mohamed heeft alleen een t-shirt aan. Alle reden om weer snel terug te lopen naar de bushalte. Onderweg vertelt hij over zijn ontberingen die hij onderging voordat hij op het schip kwam.

Hij heeft vijf nachten onder een zeiltje geslapen buiten het aanmeldcentrum in ter Apel. Dat hij juist dáár terecht kwam, is toeval. Nederland als bestemming was geen bewuste keuze. Hij heeft 2.000 euro betaald aan mannen die hem naar West-Europa hebben gebracht. Het had net zo goed Duitsland of Frankrijk kunnen zijn.

Waarschijnlijk was dit de simpelste route. Toeval dus, maar nu hij er tóch is, wil hij graag blijven en zijn gezin laten overkomen. Hij heeft op de boot Nederlandse les, wat hem vertrouwen geeft zijn werk als meubelmaker hier weer te kunnen oppakken. “Het is hier goed. In Syrië, met Assad, is het geen leven. Als ik terug ga, word ik opgepakt.”

Ook Rafael uit Eritrea en zijn maatje hebben een rondje Beverwijk gedaan. Ze delen op de boot een vierpersoonshut met televisie (“maar die doet het niet”). Zijn drang om van het schip af te gaan, is sterk.

“In Eritrea waren we taxichauffeurs, dus gewend veel op straat te zijn.” Rafael is gevlucht voor het schrikbewind in zijn land, waar de mensenrechtensituatie slecht is. Zijn reis leidde hem over de Middellandse Zee via het Italiaanse Lampedusa naar Nederland. Daar heeft hij bewust voor gekozen ‘omdat het een goed land is en de mensen heel respectvol zijn’. Hij zou hier graag zijn oude professie weer oppakken, maar moet dan eerst een verblijfstatus hebben. “Ik hoop met heel mijn hart dat dat lukt en mijn vrouw kan laten overkomen.”

Duidelijkheid
De Silja ligt tot 1 maart 2023 aan de kade in Velsen-Noord. Daarna verdwijnt de opvangplek. Voor die datum hoopt Rafael duidelijkheid te hebben over zijn toekomst en misschien zelfs een vast adres. Want om na Ter Apel en de boot wéér naar een ander opvangcentrum te gaan, is niet fijn. “Maar ik klaag niet. Het is best goed aan boord. Iedereen is aardig, de sfeer is goed. We zijn de mensen in Nederland dankbaar.”

Bericht door mediapartner NH Nieuws